ممکن است معنی یونیزه شدن هوا و تأثیر آن بر سلامتی برای بسیاری از افراد نامفهوم باشد. برای مقدمه این بحث باید بگوییم که انسان‌ها نه تنها تحت تأثیر آلودگی‌های محیط قرار می‌گیرند بلکه بسیاری از اجزای دیگر محیط مانند یون‌ها (ذرات باردار الکتریکی) به‌طور قابل‌توجهی بر سلامت آنها تأثیر می‌گذارند.
به عبارتی تمام مواد موجود در فضا حتی آلودگی‌ها، دارای ذرات باردار هستند. در موقعیت‌های مختلف تشکیل یون‌ها می‌تواند برای سلامتی مفید باشد اما ممکن است در موارد دیگری هم اثرات منفی از خود به‌جای بگذارند. مانند اکسیژن که یونیزه منفی است اما درحالی‌که دی‌اکسید کربن مملو از یون‌های مثبت است. اگر دوست دارید ادامه ماجرای یونیزه شدن هوا و نقش آن بر سلامتی‌تان را بدانید با این قسمت از وبلاگ علمی چی چی چی همراه باشید.
فهرست مطالب
یونیزه شدن هوا چگونه است؟
یونیزه شدن هوا به دست آوردن یا از دست دادن الکترون از مولکول‌هایی است که در گازهای اتمسفر هستند. نکته جالب اینجاست که بدن انسان دارای خاصیت بیوالکتریک است؛ بنابراین این بارهای پروتون و الکترون بر بدن ما تأثیر می‌گذارند. برای ساده‌تر شدن مطلب می‌توان گفت که اگر یون‌های مثبت (پروتون‌ها) بیشتر باشد، برای افراد مضر است، درحالی‌که یونیزاسیون منفی (یون‌های منفی، معروف به الکترون) به نفع ماست.
بنابراین می‌توان یونیزاسیون را نوع تکنیک دانست که توسط تصفیه هوا برای تولید یون منفی و انتشار آنها به محیط استفاده می‌شود. در محیط‌های بسته، ذرات با بار مثبت، یون‌های منفی را جذب می‌کنند و از این طریق جرم آنها افزایش پیدا می‌کند تا جایی که نتوانند وزن خود را تحمل کنند در نهایت به زمین می‌افتند و متوقف می‌شوند.
ممکن است بعد از مطالعه این بخش از خودتان بپرسید آیا یونیزاسیون هوا می‌تواند سبب پاکسازی آلودگی‌ها از هوا شود؟ در جواب باید بگوییم که یون‌های منفی برخی از مواد مضر را خنثی‌سازی می‌کنند، اما در این فرایند حذف کردن ذرات مضر انجام نمی‌شود. به عبارتی اگر شما این ذرات را بعد از نشستن روی زمین پاکسازی نکنید؛ همچنان روی سطوح باقی می‌مانند و دوباره به هوا می‌روند.
آشنایی با فواید یونیزاسیون هوا
با توجه به مطالبی که تاکنون خوانده‌اید حتماً می‌توانید حدس بزنید که فواید یونیزاسیون هوا برای ما فراوان است. البته اعتقاد محققان بر این است که مزیت اصلی آنیون‌ها (مولکول‌های با بار منفی) فعال کردن فعالیت گلبول‌های قرمز خون است. طبیعتا هرچه جریان خون‌رسانی به اعضای بدن بهتر باشد عملکرد بدن هم بهتر خواهد بود.
البته جنبه‌های مثبت دیگری هم وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم:
- خواب عمیق‌تر و بهتر می‌شود.
- متابولیسم را تسریع می‌کند.
- سبب تقویت سیستم ایمنی می‌شود.
خواب عمیق‌تر و بهتر می‌شود
بدن در طول شب ریکاوری می‌شود؛ بنابراین در طول روز احساس نشاط و شادابی بیشتری می‌کنیم. خواب سالم و آرام نه تنها وضعیت سلامتی را بهبود می‌بخشد، بلکه می‌تواند وضعیت افراد تحت درمان برای بیماری‌های عصبی، افسردگی و سایر بیماری‌های روانی را کاهش دهد.
متابولیسم را تسریع می‌کند
زمانی که متابولیسم بدن تسریع پیدا می‌کند. میزان سوخت‌وساز هم افزایش می‌یابد؛ درنتیجه می‌توانیم بگوییم که یونیزه شدن هوا تأثیر مثبتی روی کاهش وزن دارد.
سبب تقویت سیستم ایمنی می‌شود
یونیزه شدن هوا بافت‌ها و اندام‌ها را با اکسیژن اشباع می‌کند که از این طریق به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. همچنین، این فرآیند می‌تواند به کاهش سوختگی و برخی بیماری‌ها ازجمله برونشیت، فارنژیت، پنومونی کمک کند. جالب است بدانید که آسم بیماری التهاب ریه است که تنفس را مختل می‌کند. عوامل زیادی باعث تشدید بیماری آسم می‌شوند. دستگاه تصفیه هوا یکی از مؤثرترین راه های جلوگیری از آسم است.
آشنایی با موارد منع مصرف برای دستگاه یونیزر
برای اینکه از امکانات دستگاه یونیزر هوا نتیجه مطلوبی بگیرید می‌بایست علاوه بر تمرکز روی فواید به موارد منع مصرف آن هم توجه کنید. برای کسب اطلاعات شما در این زمینه به چند نمونه از موارد منع مصرف برای دستگاه یونیزر اشاره کرده‌ایم:
- استفاده مداوم از دستگاه در مطب به‌خصوص در شرایط شیوع فعال ویروس کرونا یا بیماری‌های فصلی توصیه نمی‌شود.
- وضعیت بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص بدتر می‌شود.
- در صورت اختلال در خون‌رسانی، یونیزاسیون می‌تواند باعث خونریزی مغزی شود.
- در درمان سرطان‌شناسی، به‌طورکلی استفاده از آن ممنوع است، به این دلیل که سلول‌های سرطانی در معرض گاز ازن سریع‌تر تکثیر می‌شوند.
- ممکن است در بیماران مبتلا به آسم مشکلاتی ایجاد شود.
- یون‌های باردار بیشتر به سمت غشاهای مخاطی جذب می‌شوند. اگر یون‌های هوا سنگین باشند، مواد آلرژی‌زا و سایر آلاینده‌ها به همراه آنها وارد بدن می‌شوند.
چند نوع تصفیه هوای یونیزه وجود دارد؟
پیشرفت تکنولوژی باعث توسعه یافتن تصفیه هوای یونیزه هم شده است. این سیستم‌ها ذرات ناخالص موجود در هوا را از بین می‌برند. برای این کار دو نوع تصفیه‌کننده تک‌قطبی و دوقطبی موجود است. تک‌قطبی ها فقط آنیون یا همان ذرات با بار منفی را تولید می‌کنند. این کار سبب می‌شود که ازن زیادی تولید شود. ازن با توجه به بخش قبلی برای خیلی از افرادی که با بیمارهای مختلف دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ مضر است.
اما تصفیه‌کننده یونیزاسیون دوقطبی همان‌طور که از نامش پیداست می‌تواند هر دو نوع یون مثبت و منفی را تولید کند، البته این فرایند را به‌طور هم‌زمان انجام نمی‌دهد بلکه به‌صورت متوالی و پشت سر هم آنیون و کاتیون را انتشار می‌کند. آنها ازن کمتری را نسبت به تک‌قطبی ساطع می‌کنند و خطر میدان الکترواستاتیک در نوع دوقطبی وجود ندارد.
درنهایت برای از بین بردن اثر منفی ناشی از رسوب یون‌های سنگین هوا روی سطوح، می‌توانید یک تصفیه‌کننده-ضدعفونی‌کننده با کیفیت بالا نصب کنید که ویروس‌ها و عفونت‌ها را غیرفعال کند و همچنین به‌طور مؤثر از شما در برابر گردوغبار، بوی نامطبوع، موهای حیوانات محافظت کند.
دستگاه تصفیه‌کننده و ضدعفونی‌کننده به نوعی یونیزاسیون دوقطبی است. در این میان با استفاده از جاذب‌های الکترواستاتیک ذرات مضر در هوا در دو مرحله از بین می‌روند در مرحله اول ذرات معلق در هوا از یک میدان الکتریکی با ولتاژ بالا عبور می‌کند این عبور از میدان سبب باردارشدن ذرات می‌شود در این مرحله می‌گوییم ذرات یونیزه شده‌اند. در پروسه بعدی ذرات یونیزه از طریق صفحات فلزی جذب می‌شوند، این امر سبب می‌شود تا ذرات به‌صورت کامل از مولکول‌های هوا جدا شوند. این روند آن‌قدر ادامه پیدا می‌کند تا تمام ذرات معلق روی صفحه‌های فلزی چسبیده و خنثی شوند.
**جالب است بدانید فیلتر کربن اکتیو فیلتری است که بیشتر برای حذف گازها و ترکیبات آلی فرار استفاده می‌شود. آنها برای پاکسازی آلاینده‌های گازی از زغال چوب فعال یا کربن فعال استفاده می‌کنند همچنین اغلب برای از بین بردن بوهای موجود در هوا مانند بوی دود سیگار هم استفاده می‌شود. با این حال فیلتر کربن فعال نمی‌تواند ذرات ریز مانند کپک، گردوغبار یا گرده را از هوا حذف کند.
سؤالات متداول
1. ذرات معلق موجود در هوا دارای چه نوع باری هستند؟
بستگی به نوع ذرات دارد. عموماً مواد مفید مانند اکسیژن دارای بار منفی هستند و مواد مضر مانند گازهای سمی دارای بار مثبت هستند.
2. آیا استفاده از دستگاه یونیزاسیون برای سلامتی مفید است؟
بله اگر دستگاه یونیزر از نوع دوقطبی باشد و گاز ازن تولید نکند برای افزایش سلامتی مفید است.
3. آیا دستگاه تصفیه‌کننده نوعی یونیزر است؟
بله این دستگاه‌ها به علت برخورداری از فناوری پلاسمای سرد، بهترین نوع یونیزر دوقطبی هستند.
4. آیا دستگاه تصفیه‌کننده دارای عوارض است؟
خیر نحوه کار این دستگاه‌ها با تصفیه‌کننده‌های یونیزه معمولی کاملاً متفاوت است؛ زیرا آنها ضمن خنثی‌سازی ذرات معلق در هوا سبب ضدعفونی محیط هم می‌شوند. در طی این مراحل هم هیچ ازنی تولید نمی‌شود.
نتیجه‌گیری
می‌توان این‌گونه بحث را جمع‌بندی کرد، یونیزه شدن هوا برای سلامتی انسان‌ها مفید است اما به شرطی که در طی این فرایند گاز ازن تولید و منتشر نشود؛ زیرا محققان بر این باور هستند که عامل بسیاری از بیماری‌ها، استشمام گاز ازن توسط افراد است.
درنهایت می‌توانیم نتیجه بگیریم که دستگاه یونیزر دوقطبی در مقایسه با تک‌قطبی برای سلامتی انسان‌ها مفید است. انتخاب یونیزر دوقطبی که علاوه بر تصفیه کردن هوا عمل ضدعفونی را هم انجام می‌دهد بهترین گزینه است. دستگاه تصفیه‌کننده ـ ضدعفونی‌کننده نوعی یونیزر است که با حفظ استانداردهای لازم در جهت پاکسازی هوا نسبت به سایر یونیزرها بی‌خطر و مطمئن است.
اگر هرگونه سؤال، نظر و انتقادی در این زمینه دارید می‌توانید آنها را در بخش نظرات مطرح کنید. کارشناسان ما آماده پاسخگویی به تمام سؤالات و نظرات شما هستند.
